Ruimtelijke ontwikkeling

Volkshuisvesting (Woningmarkt)
Met provincie en rijk maken wij “sturende afspraken” over aantallen, programmering en de fasering van deze opgave. Wij leggen hierbij veel accent op de betaalbaarheid van woningen. Hiermee sluiten wij aan bij het Rijksprogramma “Een thuis voor iedereen”. Zo komen ook voor doelgroepen die volledig afhankelijk zijn van het sociale woningaanbod voldoende woningen beschikbaar. Met het accent op betaalbaarheid komt de (klassieke) functie van de woningbouw als kostendrager voor gebiedsontwikkeling onder druk te staan. Er zullen er andere dekkingsbronnen gevonden moeten worden. Door slim te bouwen stimuleren wij de doorstroming op de Edese woningmarkt zodat een betere benutting van de bestaande woningvoorraad mogelijk wordt. Woningbouw maakt deel uit van integrale gebiedsontwikkeling. Zo werken wij aan toekomstbestendige vitale wijken, buurten en buurtschappen: ecologisch, economisch én sociaal. De kosten voor de kwalitatieve aspecten, zoals bijvoorbeeld natuurinclusiviteit, klimaatadaptiviteit, biodiversiteit, energie, bereikbaarheid, parkeren, beweegvriendelijkheid, gezondheid) en de maatschappelijke voorzieningen moeten een plek krijgen binnen de gebiedsontwikkeling. Alleen op deze wijze ontstaan wijken waarin al onze inwoners duurzaam gezond kunnen samenleven.

Duurzaamheid en energie - Klimaatadaptatie
Door klimaatverandering neemt de kans op overstromingen, wateroverlast, hitte en droogte verder toe. Dat levert risico’s op voor onze economie, gezondheid en veiligheid. Toenemende hete zomers brengen reële gezondheidsrisico’s met zich; het vergroenen van het stedelijk gebied is daarom op korte termijn belangrijk. Ook op bedrijventerreinen ligt een grote uitdaging. Door grote verharde oppervlakten komen risico’s (overstroming, wateroverlast, hitte, droogte) hier samen; risico's voor de continuïteit van onze lokale en regionale economie. Het is belangrijk dat Ede zich aanpast; een omslag in denken is nodig. Toekomstbestendige inrichting, beheer en onderhoud moet een vanzelfsprekend onderdeel van ruimtelijke (her)ontwikkelingen worden. Bij deze vergroeningsopgave streven wij naar herstel van ons ecologische systeem met aandacht voor biodiversiteit.

Duurzaamheid en energie - Energie
De sterke stijging in energieprijzen geven urgentie aan energietransitie. Vooral lagere inkomens worden hard geraakt. In 2022 hebben we van het Rijk extra middelen gekregen om hier een aanpak op te ontwikkelen die doorloopt in 2023 (en mogelijk daarna). We werken samen met partners, geven energiebesparende adviezen en producten uit en werken aan een subsidieregeling voor huiseigenaren in de lagere inkomensgroepen. Daarnaast streven we naar een toename van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen, conform de routekaart Ede Energieneutraal 2050. Congestie op het elektriciteitsnet maakt het de komende jaren moeilijk om opgewekte duurzame energie terug te leveren. Samen met de netbeheerder zoeken we naar (innovatieve) oplossingen om toch nieuwe opwekprojecten aan te sluiten. Vanuit onze transitievisie warmte steunen wij particuliere initiatieven en voeren wij regie op gebiedsprocessen. We gaan actief in wijken en dorpen aan de slag om de transitie naar aardgasvrij in te zetten.

Duurzaamheid en energie - Afval
Wij streven naar zoveel mogelijk hergebruik. Bewoners worden gestimuleerd om zo goed mogelijk aan de bron te scheiden. Hierdoor neemt de hoeveelheid restafval nog verder af.

Ruimtelijke planvorming - Verstedelijking
Bevolkingsgroei, toename van functies, schaalvergroting en intensivering maken ruimtelijke keuzes noodzakelijk. De omgevingsvisie is ons kader. Sinds 2022 neemt het rijk regie op ruimtelijke ordening en volkshuisvesting waardoor meer afspraken tussen rijk, provincie en regiogemeenten worden gemaakt bijvoorbeeld door aanwijzing van NOVEX gebieden. Arnhem-Nijmegen-Food Valley is opgenomen als NOVEX gebied. Voor dit gebied is de verstedelijkingsstrategie ‘Meer stad, meer landschap' opgesteld. Hierin staat hoe de bouw van woningen, groei van arbeidsplaatsen én de ontwikkeling van landschap en natuur integraal wordt ontwikkeld tot 2040. De kernen in Foodvalley Zuid ontwikkelen zich tot een stedelijke agglomeratie met bijpassende voorzieningen. In het Binnenveld ligt de nadruk op het combineren van verschillende groene functies.

Ruimtelijke planvorming - Landelijk gebied
Het natuurlijke systeem is uit balans. Dit uit zich in verdroging, hitte, verzuring, neerslag van stikstof en afname van biodiversiteit. Tegelijkertijd neemt druk toe door toename van inwoners, toeristen en recreanten. Daarom staat de opgave centraal om activiteiten af te stemmen op de draagkracht van het bodem- en watersysteem en de (basis)kwaliteit van de natuur te versterken. Door een slimme combinatie van functies streven wij naar een toekomstbestendig ecologisch, sociaal én economisch vitaal gebied.

Ruimtelijke planvorming - Omgevingswet
Met de Omgevingswet krijgt de overheid per 1-1-2023 een instrumentarium voor de Leefomgeving. Deze wet gaat er vanuit dat de gemeente kaders stelt voor ontwikkelingen en keuzes over de ordening (ruimtelijk, milieutechnisch, sociaal en economisch). In de Omgevingsvisie Ede 2040 hebben wij kaders gesteld die worden uitgewerkt in gebiedsgerichte en thematische programma's. De inwerkingtreding van de Omgevingswet betekent een verschuiving van verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Zo wordt de gemeente bevoegd gezag voor bodem (dat is nu de provincie). Een nieuwe taak is ook de monitoring van geluid van gemeentelijke wegen. Indien blijkt dat de geluidsbelasting significant toeneemt moet de gemeente maatregelen overwegen.

Uitwerking Omgevingsvisie: Gebiedsprogramma's
Binnen onze gemeente loopt op verschillende locaties een aantal gebiedsgerichte activiteiten. Voorbeelden hiervan zijn het Binnenveld, het Renkums Beekdal, de Ginkel en Otterlo. Binnenkort starten vergelijkbare activiteiten in meer gebieden, zoals bijvoorbeeld KennisAs. Deze activiteiten passen goed in het gedachtegoed van de Omgevingsvisie. Ze heten daar gebiedsprogramma's. In de komende jaren zullen de gebiedsgerichte activiteiten gebiedsprogramma's worden als uitwerking van de omgevingsvisie.

Lopende programma's zijn Otterlo, De Ginkel, Renkums Beekdal, Binnenveld en Kernhem noord. In de komende jaren worden nieuwe gebiedsprogramma's opgezet in Ede Stad (verdichting, hoogbouw), KennisAs, Ederveen/De Klomp (combineren met verstedelijkingsstrategie), Harskamp (bebouwde kom) en Lunteren.