Veiligheid

Veiligheid is een basisbehoefte voor onze inwoners en een basistaak van de lokale overheid. Veiligheid is niet vanzelfsprekend en vraagt om voortdurende aandacht. Dit vraagt om een stevige, flexibele en contextgerichte veiligheidsorganisatie. Het veiligheidsdomein is op dit moment dynamischer dan ooit vanwege:
1. Veranderende taak: De gemeentelijke taken en verantwoordelijkheden op het gebied van openbare orde zijn de afgelopen jaren in omvang en politiek-maatschappelijke betekenis toegenomen.
2. Veranderende maatschappij: De maatschappelijke context is sterk aan verandering onderhevig door de digitalisering, de versplintering van het politieke landschap, de verharding van het maatschappelijk debat en de maatschappelijke druk om daadkrachtig op te treden. De onvoorspelbaarheid is toegenomen, waardoor continu rekening gehouden moet worden met escalatie en opschaling.
3. Veranderende criminaliteitsbeeld: De klassieke geregistreerde criminaliteit is na een lange daling gestabiliseerd en minder zichtbare vormen van criminaliteit, zoals ondermijning en criminaliteit in het digitale domein nemen toe.

Het Integraal beleidsplan (IVP) is het strategisch kader voor de afdeling veiligheid. Op dit moment wordt gewerkt aan het nieuw IVP 2023-2026. Eind 2022 wordt dit plan naar verwachting vastgesteld door de raad.

De aanpak van ondermijning is een speerpunt in het regeerakkoord, in het Edese bestuursakkoord en is prioriteit voor politie en OM. Vanwege de centrale ligging tussen Utrecht en Arnhem (die beide een snelle ontwikkeling doormaken in de ondermijningsaanpak), de aanwezigheid van kwetsbare wijken en doelgroepen, een uitgestrekt agrarisch gebied en de aanwezigheid van veel vakantieparken, is Ede in bepaalde opzichten aantrekkelijk voor ondermijnende criminaliteit. Om te voorkomen dat Ede een aantrekkelijke vestigingsplaats wordt is een intensivering van de aanpak benodigd. Jongeren zijn vaker slachtoffer van criminaliteit en uitbuiting en lopen een groot risico om vrijwillig of gedwongen af te glijden richting de (georganiseerde) criminaliteit. Om jongeren te bereiken en aanwas van de georganiseerde criminaliteit te reduceren is vroegtijdige inzet van een voldoende intensief en specialistisch ‘bemoei’ zorgaanbod noodzakelijk.

Op dit moment spelen veel maatschappelijke ontwikkelingen tegelijk die sterk ingrijpen in de persoonlijke levenssfeer van onze inwoners en van grote invloed zijn op gevoelens van zekerheid en veiligheid. Zekerheden en voorzieningen zoals wonen, inkomen, onderwijs, klimaat en zorg zijn niet meer zo vanzelfsprekend als voorheen. Het vertrouwen in de overheid is gedaald en de sociale samenhang staat onder druk. Het aantal meldingen over sociale overlast, waaronder personen met verward gedrag, blijft onder invloed van de maatschappelijke spanningen en een zorgbehoefte die het zorgaanbod overstijgt een doorlopend punt van aandacht.

Door geopolitieke spanningen en de inval van Rusland in Oekraïne is een grote stroom vluchtelingen op gang gekomen. De gemeente is aan zet om hiervoor de benodigde voorzieningen te treffen. Dit heeft grote sociaal- maatschappelijke en economische gevolgen en legt extra druk op de bestaande maatschappelijke vraagstukken, zoals wachtlijsten in de zorg, koopkrachtverlies en woningnood. Ook vraagt dit van ons extra alertheid op de risico’s van mensenhandel en uitbuiting.

Het aantal verkeersongevallen met letsel is gestegen. Met betrokken partijen wordt afgestemd of nieuwe maatregelen mogelijk zijn om deze ontwikkeling te beïnvloeden.

Op het gebied van rampen en crisisbeheersing moeten we, mede als gevolg van de klimaatverandering, omvangrijke agrarische sector en onze afhankelijkheid van grensoverschrijdende elektriciteits- en ICT-netwerken, in Ede rekening houden met risico’s op het gebied van de verspreiding van infectieziekten, overstromingen, natuurbranden en de uitval van cruciale netwerken. Voorbereidingen worden getroffen voor de nieuwbouw van de brandweerkazernes op de Peppelensteeg en in Otterlo.

De toegenomen digitalisering geeft een nieuwe dimensie aan alle maatschappelijke veiligheidsvraagstukken. Zo is een sterke stijging zichtbaar van alle vormen van online criminaliteit en worden verstoringen van de persoonlijke en fysieke leefomgeving geregeld digitaal aangejaagd. In toenemende mate wordt van gemeenten verwacht dat zij inwoners digitaal bewust en weerbaar maakt. De verwachting is dat de bevoegdheden van de burgemeester ook op dit gebied uitgebreid zullen worden.

De maatschappelijke drang om de draad van het gewone leven na de corona-crisis weer op te pakken zorgt voor een grotere toeloop bij evenementen en de horeca dan voorheen. Ook is er een toegenomen evenementenaanbod. Aangescherpte veiligheidseisen vragen meer van de organisatoren waardoor er meer behoefte aan begeleiding is in het vergunningsproces.