Actualisatie

Programma 2
Veilig Thuis 2021   € 30.000 V
Veilig Thuis Gelderland Midden heeft ook in 2021 met een positief resultaat afgesloten. Het resterende bedrag wordt naar rato terugbetaald aan de gemeenten. Voor onze gemeente betreft dit een voordeel van € 30.000 en hoeft daarmee niet in de centrum-gemeentelijke reserve VO gestort te worden.

Decentralisatie-uitkering Vrouwenopvang - Kind- en gezinsbescherming
Bij de meicirculaire 2022 is onze decentralisatie-uitkering Vrouwenopvang in 2022 in het kader van kind- en gezinsbescherming met € 280.000 verhoogd. Voor de periode 2023-2025 betreft dit € 270.000 per jaar. In de huidige jeugdbeschermingsketen (lokale teams, Veilig Thuis (VT), Gecertificeerde Instellingen (GI) en de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK)) zijn een aantal knelpunten benoemd. Voor de noodzaak van een verbetering en vereenvoudiging van de jeugdbeschermingsketen zijn extra middelen toegekend. Hiervoor is een toekomstscenario voor kind- en gezinsbescherming gemaakt, dat ook de organisatorische consequenties benoemt en advies geeft over een passende vervolgaanpak. Dit scenario is in gezamenlijk opdrachtgeverschap van het Rijk en de VNG opgesteld. Kinderen en gezinnen moeten kunnen rekenen op bescherming en tijdige hulp en daarbij zijn alle betrokkenen hard nodig. Het is voor het kind, de ouders en de professionals belangrijk om de jeugdbescherming slimmer en effectiever te organiseren, als onderdeel van een brede, gezinsgerichte aanpak. We pakken de invoering van het toekomstscenario op samen met regiogemeenten, interne collega’s en externe partners met oog voor al lopende proeftuin en pilot MDA++. De middelen worden gereserveerd en besteed via de reserve Vrouwenopvang.

Overige sociale basis   € 170.000 V
In de Voorjaarsbrief 2023-2026 is voor het jaar 2022 € 510.000 budget toegekend om de beweging naar de voorkant te faciliteren. Het geld is grotendeels al ingezet, echter de relatief korte tijdsspanne van een halfjaar bemoeilijkt het om het gehele budget weg te zetten. Gevolg is een verwacht voordeel van € 70.000. Daarnaast lukt het dit jaar eveneens niet om de toegekende gelden voor de aanpak van leefbare wijken volledig weg te zetten. Dit heeft te maken met de beperkte capaciteit die beschikbaar is. Niet alleen bij de gemeente, maar ook bij onze externe partners. Hierdoor zien we een voordeel van € 100.000 bij preventief jeugdbeleid.

Opvang vluchtelingen Oekraïne   PM
Specifieke uitkering vluchtelingen Oekraïne   PM
De uitgaven die gedaan worden voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne, worden volledig gecompenseerd door het Rijk middels een specifieke uitkering. De definitieve bedragen worden verantwoord in de Programmarekening 2022.

Programma 3
Thuisondersteuning   € 100.000 V
We zien al langer de voordelen van een verbeterde toegang en regie en passend indiceren, naast een zichtbaar lager effect op de invoering van het abonnementstarief. In het Coalitieakkoord is opgenomen dat dit kabinet werkt aan een aanpassing van de eigen bijdrage voor de huishoudelijke hulp in de Wmo. De komende periode wordt deze maatregel (vanaf 2025) met cliënten, gemeenten en het Centraal Administratie Kantoor (CAK) uitgewerkt.
Het aantal cliënten dat gebruik maakt van thuisondersteuning stijgt nog steeds door vergrijzing en het langer thuis wonen. De extra indicaties hebben vanzelfsprekend ook tot extra personeelsinzet geleid. We zien nu dat de krapte op de arbeidsmarkt reden is voor een geringe wachtlijst bij de aanbieders, waardoor een gering tijdelijk voordeel verwacht wordt.

Begeleiding, dagbesteding en kortdurend verblijf   € 400.000 V
De ontwikkelingen binnen deze maatwerkvoorzieningen zijn verschillend van aard. Naast groei zien we ook verschuivingen met jeugd (18-/18+), beschermd wonen of de Wlz. Ook sturen we op andere ondersteuningsmogelijkheden, minder inzet van specialistische hulp en versterken van de regie. Door passend indiceren en strakke opdrachtverstrekking richting aanbieders kunnen we richting onze inwoners goede begeleiding en ondersteuning blijven bieden tegen afnemende kosten. Het blijft een uitdaging om met aanbieders te zoeken naar een juiste balans in de reguliere en specialistische begeleiding, maar zien de laatste nog steeds afnemen. Bovenstaande is in lijn met de doelstellingen vanuit de decentralisatie en transformatie en heeft niet geleid tot een toename van klachten en/of bezwaren. Bij de voorjaarsbrief is de ombuiging van omzetting van formele zorg naar informele zorg als niet haalbaar gekwalificeerd en is de ombuiging laagdrempelige ontmoeting door Covid getemporiseerd. Hierdoor zien we nu deels tijdelijke voordelen.

Domein-overstijgende samenwerking    € 100.000 N
In de loop van 2018 de pilot ‘Thuis Geven’ van start is gegaan. In de pilot wordt één arrangeur (bij de aanbieder) verantwoordelijk voor het organiseren van het gehele zorgarrangement, over de domeinen heen. Het ministerie van VWS heeft de pilot omarmd en voor drie gemeenten (Ede, Dongen en Hoogeveen) is een specifieke uitkering voor de gehele periode 2018-2022 beschikbaar gesteld. In 2021 is een voorschot van 62,5% ontvangen en verantwoord in de rekening ter grootte van € 510.000. Onze inschatting nu ligt op een percentage van 50% van de oorspronkelijke 300 cliënten, waardoor een terugbetaling ontstaat van ongeveer € 100.000. Alhoewel we afhankelijk zijn van de regie bij de aanbieder lijkt ook het meedoen aan de pilot voor de cliënt een extra belasting te zijn, waardoor minder gebruik wordt gemaakt aan de mogelijkheid om langer in de Wmo te blijven. De definitieve vaststelling gaat op basis van werkelijk aantal cliënten, waarbij de regie bij onze aanbieder ligt.

Woonvoorzieningen   
De vraag naar woningaanpassingen fluctueert jaarlijks. De situatie op de woningmarkt leidt ertoe dat we meer moeten aanpassen. Verhuizen is vaak geen optie is omdat geschikte woningen ontbreken. Ook het groeiend aantal ouderen zorgt voor een stijgende behoefte aan woningaanpassingen en scootmobielstallingen, deze zijn samen met Woonstede gerealiseerd. Bij de voorjaarsbrief is het budget incidenteel met € 200.000 voor de jaren 2022 en 2023 verhoogd, waarbij we de ontwikkelingen op de woningmarkt blijven monitoren.

Eigen bijdrage Wmo   € 150.000 V
Vorig jaar zagen we al een voordeel vanwege de groei van het aantal cliënten en daarmee ook de opbrengst eigen bijdrage. Dit wordt versterkt door de extramuralisering bij beschermd wonen, waarbij cliënten van intramuraal naar een lokaal ggz-arrangement verschuiven, waarvoor het abonnementstarief geldt.

Maatschappelijke opvang - Brede aanpak dak- en thuisloosheid   € 555.000 V
Maatschappelijke opvang - dotatie aan de reserve   € 555.000 N
Vanuit het plan van aanpak ‘Iedereen een eigen passende woonplek’ hebben we in 2020/2021 al een bedrag van € 4,5 miljoen vanuit de ministeries van BZK/VWS gevraagd en ontvangen voor de brede aanpak dak- en thuisloosheid. Een deel hiervan is reeds ingezet van de transformatie van leegstaand vastgoed in het centrum, waarbij een ander deel beschikbaar blijft voor de woonbegeleiding.
De bij het Rijk resterende middelen zijn nu verdeeld over de centrumgemeenten voor het voorkomen van dakloosheid, om- en afbouw van de maatschappelijke opvang en het realiseren van woonplekken met passende ondersteuning voor (dreigend) dakloze jongeren en volwassenen.

Maatschappelijke opvang - Tijdelijke noodopvang   € 550.000 N
Maatschappelijke opvang - onttrekking aan de reserve   € 550.000 V
Het college heeft besloten, mede gezien de landelijke maatregelen rondom Covid, om de noodopvang open te houden tot medio 2022. De extra kosten van de tijdelijke opvang komen ten laste van de reserve maatschappelijke opvang en de hierin opgenomen ontvangen Covid-middelen. De wens voor een structurele nachtopvang ligt vastgelegd in het college akkoord 2022 - 2026 ‘Samen thuis, Samen leven en Samen verder’. De uitwerking hiervan volgt voor de komende winterperiode.

Maatschappelijke opvang - Opvang uitgeprocedeerde asielzoekers   € 155.000 N
Maatschappelijke opvang - onttrekking aan de reserve   € 155.000 V
In onze centrumgemeentelijke uitkering Maatschappelijke Opvang hebben we voor de periode 2018-2021 € 0,7 miljoen aan middelen ontvangen voor opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers, die om diverse redenen nog niet naar het eigen land terug kunnen. Vanaf 2022 is landelijk ingestoken op vijf centra's, waarvoor dan ook de financiering is geregeld. De opvang verloopt in onze regio via de Vluchtelingenopvangdienst (VOD) met een historische rol voor de gemeente Wageningen en Stichting Welsaam Wageningen. In 2021 is hiertoe € 423.000 gereserveerd voor de verrekening van de subsidiëring VOD door Stichting Welsaam/gemeente Wageningen. De afwikkeling van de resterende kosten VOD en de door Wageningen gemaakte medische kosten vindt momenteel plaats en bedraagt naar verwachting € 155.000, waarmee we binnen de gereserveerde middelen blijven. Hiertoe wordt een vaststellingsovereenkomst en een collegevoorstel opgesteld.

Maatschappelijke opvang - Overige exploitatie   € 250.000 N
Maatschappelijke opvang - onttrekking aan de reserve   € 250.000 V
Afwikkeling van de subsidies over de jaren 2020/2021 leidt dit jaar tot een aanvullend beslag op de reserve. Daarnaast lijken de opvangkosten iets hoger uit te gaan vallen.

Beschermd wonen   € 1.400.000 V
Beschermd wonen - dotatie aan de reserve   € 1.400.000 V
Het budget beschermd wonen kent over 2021/2022 grote schommelingen. Naast uitname van € 8,9 miljoen ten behoeve de Wet langdurige zorg (Wlz) zijn ook de middelen van de gemeente Veenendaal ter grootte van € 4,5 miljoen aan onze uitkering toegevoegd. Gemeente Veenendaal ontvangt deze middelen vervolgens vanuit Ede voor de zelfstandige uitvoering van beschermd wonen. De exacte financiële uitwerking van de uitname Wlz blijft onze aandacht vragen. Goed zichtbaar is de beoogde extramuralisering, waardoor cliënten via Wmo-arrangementen in eigen omgeving worden geholpen. We zien hierdoor het al bestaande voordeel in 2021 van € 1 miljoen nu groeien naar € 1,4 miljoen. De reserve beschermd wonen wordt betrokken bij de geplande decentralisatie in 2024.

Beschermd wonen - Pilot Wageningen   PM
De gedecentraliseerde uitvoering beschermd wonen Wageningen vindt al vanaf 2017 plaats via een pilot. Hiertoe ontvangt de gemeente Wageningen een uitvoeringsbudget. De gemeente Wageningen voert de pilot vanaf 2018 uit op basis van "lusten en lasten". Momenteel vindt echter overleg plaats om een aantal geconstateerde omissies in het toegekende budget vanaf 2018 te verrekenen met Wageningen. Verwachting is dat een significant bedrag retour komt naar de regio en daarmee de reserve beschermd wonen. Dit verloopt eveneens via het bestuurlijke regionale overleg.

Vraagafhankelijk vervoer   € 500.000 V
De naweeën van de coronacrisis zijn bij het vraagafhankelijk vervoer nog steeds merkbaar. De vervoersvolumes zitten nog steeds ruim onder het oude niveau (ongeveer 60%). Het gevolg hiervan is een voordeel van € 500.000.

Jeugdzorg   € 1.800.000 N
Sinds 2021 is sprake van een autonome groei van het aantal kinderen dat gebruik maakt van ambulante jeugdzorg.
We verwachten dat de kosten voor Jeugdzorg in 2022 € 1,4 miljoen hoger uitvallen dan begroot. De kosten van verblijf en veiligheid blijven wel op een lager niveau. Ook vallen de kosten van nagekomen zorgfacturen uit 2021 € 0,4 miljoen hoger uit dan ingeraamd in de Programmarekening 2021. Het structurele nadeel bedraagt € 1,3 miljoen.

Jeugdzorg: impact aanpassing woonplaatsbeginsel Voogdij 18+   € 900.000 N
De gemeente waar een kind oorspronkelijk vandaan komt, blijft vanaf 2022 ook financieel verantwoordelijk voor de jeugdzorg-kosten Voogdij, 18+. Deze verschuiving van het woonplaatsbeginsel leidt voor gemeente Ede tot netto € 3,6 miljoen lagere lasten vanaf 2022. Deze besparing was echter in de meicirculaire 2020 ingeschat op € 4,6 miljoen, op basis van CBS cijfers en gemiddelde zorgkosten. Hierdoor is een nadelig verschil ontstaan met de begroting van € 0,9 miljoen. Vanaf 2023 bedraagt dit nadeel € 1,1 miljoen.

Bijzondere bijstand   € 200.000 V
Het aantal aanvragen voor de meedoen regelingen en de kindpakketten blijft vooralsnog op hetzelfde niveau steken als in 2021, terwijl er in 2022 geen beperkende maatregelen meer zijn als gevolg van Corona. Het gevolg hiervan is een voordeel van € 200.000.

Energietoeslag   PM
De gemeente verstrekt een aanvullende € 500 aan energietoeslag aan de doelgroep tot 130% van de bijstandsnorm. Voor het uitkeren van de oorspronkelijke € 800 aan energietoeslag is € 4,7 miljoen opgenomen in de begroting 2022. De aanvraag periode loopt nog door tot het einde van het jaar. Ondanks verruiming van de doelgroep naar 130% is de verwachting dat deze uitkeringen lager uitvallen dan de ontvangen bedragen in de algemene uitkering.

Leefgeld vluchtelingen Oekraïne   PM
Specifieke uitkering leefgeld vluchtelingen Oekraïne   PM
De gemeente ontvangt rijksmiddelen voor de verstrekking van het leefgeld voor vluchtelingen uit Oekraïne. De uitgaven en inkomsten worden budgetneutraal verantwoord in de Programmarekening 2022.